Roel de Maat: “Je gebit heeft invloed op je sportprestaties”

Als het om gezond presteren gaat, dan denken veel sporters aan de fysiotherapeut, een sportmedisch onderzoek en meer. Maar denk jij daarbij ook wel eens aan de tandarts? “Een slecht gebit kan een negatieve invloed hebben op je gezondheid, maar zeker ook invloed hebben op je sportprestaties.” In het volgende interview met mensen uit Gelderland die een relatie hebben met topsport en Gelders sporttalent spreken we met tandarts Roel de Maat. Een gezond gebit is voor een sporter misschien nog wel belangrijker dan je denkt.

Ruim vijftien jaar is Roel de Maat al tandarts, met een flink aantal specialisaties. In Arnhem is hij mede-eigenaar van Tandheelkundig Centrum Arnhem Noord. Sinds kort is daar een tweede vestiging bijgekomen, Tandpark. “Dat is een heel gezonde locatie”, zo vertelt hij. “Het is een groot en heel multidisciplinair mondcentrum. Wij werken wel eens met sportploegen en dan is het handig wanneer je in een uur tijd iedereen gehad hebt. Dat kan bij Tandpark aan de Velperweg. We zijn er ook trots op dat we er een samenwerking hebben met de Radboud Universiteit, die een wetenschappelijk onderzoek hebben gekoppeld aan het thema topsport.”

Het is het resultaat van een al langere interesse in topsport en samenwerking met verschillende partijen in de sport. “Zelf vind ik alle vormen van sport en topsport geweldig leuk en interessant, waarbij ik op de racefiets, cyclocrossfiets en mountainbike mijn ei kwijt kan. Een jaar of tien geleden kwamen we via ons vak in aanraking met topsport, destijds met de Rabobank wielerploeg en Vitesse. Bij de wielerploeg was het lastig om een screening te organiseren, omdat de wielrenners bijna altijd in het buitenland waren, maar bij Vitesse makkelijker en dat doen we inmiddels al jaren. Op een zaterdag aan het begin van het seizoen zien we de hele selectie.”

“In aanloop naar de WK in Brazilië in 2014 hebben we het Nederlands elftal op bezoek gehad en voorafgaand aan het afgelopen EK opnieuw”

Nederlands elftal
Die screening is voor sommige van de sporters het startpunt van een traject, waar het voor anderen ook direct voldoende is. “Wanneer er acute zorg is, zorgen wij voor een behandeling. De rest plannen we door het jaar heen. En dat gaat naar tevredenheid, want we hebben door het werk met Vitesse in aanloop naar de WK in Brazilië in 2014 bijvoorbeeld ook het Nederlands elftal op bezoek gehad en voorafgaand aan het afgelopen EK opnieuw. Naast voetballers hebben we ook geregeld sporters over de vloer van andere sporten, zoals wielrennen, handbal, badminton, judo, autoracen en noem het maar op.”

(Tekst gaat verder onder de foto)

“Je wilt toch geen last krijgen op een toernooi waar je jaren naartoe werkt en wat een hoogtepunt uit je sportcarrière moet zijn?”

Kortom, er is een boel ervaring als het gaat om topsporters. Maar wat maakt een gezond gebit nu zo belangrijk en kan het invloed hebben op je sportprestaties? “Ik denk van wel ja”, zo antwoord De Maat eerst op het laatste deel van die vraag. Het begint echter al bij de basis, bij iedereen; “Van de meeste dingen in je mond heb je geen last. Mensen lopen daardoor soms heel lang door met mondproblemen, zonder dat ze het door hebben. Een directe bedreiging zoals problematische verstandskiezen of andere ontstekingen, die kunnen op zeer korte termijn een voorbereiding van een sporter verstoren. Die zijn echter ook makkelijk te voorkomen en op te lossen.” Daar komt bij; “Een ongezonde mond met acute pijnklachten kan een toernooi ernstig verstoren. Je wilt toch geen last krijgen op een toernooi waar je jaren naartoe werkt en wat een hoogtepunt uit je sportcarrière moet zijn?”

Hart- en vaatziekten door gebitsproblemen
Terug dus naar de ‘sluimerende dingen’, want die komen vaak voor en hebben misschien wel meer invloed dan je denkt. “Er zijn zeker problemen die invloed hebben op je algemene gezondheid. Zo heeft zo’n 15 procent van de mensen tandvleesproblemen, iets dat sluimert. En er zijn een aantal aandoeningen in je mond, die weer zorgen voor andere aandoeningen in het lichaam. Parodontitis, vergaande tandvleesontsteking, weegt daarbij zwaar mee. Dat kan voornamelijk leiden tot hart- en vaatziekten, maar ook aandoeningen op de longen komen voor, omdat je constant bacteriën inademt. Je gebit heeft dus invloed op je gezondheid en is ook daarom erg belangrijk.”

Topsport zelf, met bijvoorbeeld zware inspanningen of flink kracht zetten, kan ook nog invloed op het gebit hebben. “Bij 45 procent van de topsporters zie je schade aan het tandglazuur”, zo vertelt Te Maat. “Dat kan zijn door de krachten die ze erop loslaten, maar ook de speeksel en sportdranken. Daar zie je wel meer schade dan bij niet-topsporters. In het geval van de sportdranken is dat soms simpel op te lossen, door water te nemen in plaats van die drank, want dat is vaak een prima alternatief. Sommige sporters gebruiken een bitje. Dat kan als bescherming, maar het moet je niet belemmeren in je ademhaling of comfort.”

“De tijden zijn voorbij dat je je mond opendeed, de tandarts aan de slag ging en je na afloop met een pijnlijke mond buiten stond”

Angst voor de tandarts niet nodig
Is je gebit dus belangrijk en zou je geregeld een bezoekje moeten brengen aan de tandarts, zeker ook als sporter? Het antwoord daarop is een duidelijke ‘ja’. Toch weten ook wij dat er geregeld angst voor de tandarts is. “Angst voor de tandarts komt helaas best veel voor. Onze ervaring is dat als mensen aan de voorkant aangeven dat ze er tegenop zien, we 95 procent van hen alsnog goed kunnen behandelen, omdat we het aan de voorkant heel erg uitleggen. De tijden zijn voorbij dat je je mond opendeed, de tandarts aan de slag ging en je na afloop met een pijnlijke mond buiten stond. Eigenlijk is er geen reden om bang te zijn. Wij geven je graag uitleg en helpen je.”

---

Dit interview met Roel de Maat behoort tot een serie waarin we mensen interviewen die op welke manier dan ook betrokken zijn bij Topsport Gelderland en de Gelderse topsporters en sporttalenten. Van sporters tot trainers, coaches en ouders van sporters en van specialisten met wie we werken tot onze eigen werknemers. Eerder interviewden we turntrainster Ingrid de Cort, waterpoloster Simone van der Kraats en eerder al Gudo Kramer (Topsport Gelderland), Marleen Boerboom (sportdiëtiste), Claudia Goumans (Young Talent Academy), Pascal Kamperman (Achterhoek in Beweging) en Charlotte Lenting (sportarts).