Voedingscampagne: Let op het etiket!

In oktober 2021 lanceerden we bij Topsport Gelderland een nieuwe campagne over voeding rondom inspanning. Dat begon met een aantal kennisclips over voeding rondom inspanning. Onderdeel van de campagne is daarnaast dat we via artikelen, video’s en andere middelen informatie verschaffen rond het onderwerp. Daarbij is dit het laatste artikel binnen de voedingscampagne. In dit artikel willen wij jou bewust maken van de manier waarop verpakkingen en gezondheidsclaims invloed hebben op de productkeuze.

Welke productkeuzes maak jij als sporter? En waar let jij op bij het kopen van verschillende producten? Het doel van veel producenten is gericht op het verkopen van zo veel mogelijk producten. Door aantrekkelijke verpakkingen en geloofwaardige claims vallen ze op bij jou als koper. Voor een groot deel is dit marketing en heeft dit weinig te maken met de inhoud van het product. Leer waar je op kan letten tijdens het doen van je boodschappen!

Wat staat er op een verpakking?
Voorbeelden van verplichte informatie dat op het etiket moet staan is de ingrediëntenlijst, voedingswaarden, eventuele allergenen en houdbaarheidsdatum. Officieel is dit de voorkant van de verpakking, zie afbeelding 1. Echter ziet het product er niet aantrekkelijk uit en staan er claims en plaatsje op de verpakking om het aantrekkelijk te maken voor de koper, zie afbeelding 2 (Voedingscentrum, 2022).

De voedingswaarde
Het kijken naar de voedingswaarde van het product is voor jou als sporter het meest interessant. Hier staan de hoeveelheden energie en voedingsstoffen die het product bevat. Als sporter is het belangrijk om te kijken naar het aantal koolhydraten als brandstof voor het sporten en het aantal eiwitten voor een goed herstel. Ook zit er een verschil in Onverzadigde vetten en Verzadigde vetten, waarvan de Onverzadigde vetten gezonder zijn dan Verzadigde vetten. Daarnaast staan op verschillende producten het aantal vezels. Vezels zijn belangrijk voor een gezonde spijsvertering.

De ingrediëntenlijst
In de ingrediëntenlijst staan de grondstoffen waaruit het product bestaat. Vooraan in de lijst staat het ingedient waar het product voor het grootste deel uit bestaat, achteraan het intrdient waar het product het minst uit bestaat. Staat suiker bijvoorbeeld als eerste in de ingrediëntenlijst benoemd, dan bestaat het product voor het grootste gedeelte uit suiker. Daarnaast zijn er vaak verschillende toevoegingen gedaan aan het product die beschreven zijn in de ingrediëntenlijst. Brood is hier een goed voorbeeld van. Vaak denken consumenten: hoe bruiner het brood, hoe gezonder. Echter wanneer je de ingrediëntenlijst leest zijn er kleurstoffen aan het brood toegevoegd en kan je beter kiezen voor volkorenmeel.

Wat zijn voedingsclaims?
Voedingsclaims zijn claims die fabrikanten onder bepaalde officiële voorwaarden op hun producten mogen zetten. Een voedingsclaim wilt vaak iets positiefs over de samenstelling van het product zeggen, bijvoorbeeld ‘light’ en ‘vezelrijk’. Wanneer er groente en fruit staan afgebeeld op de verpakking kan je het product associëren met “gezond’. Echter wordt er niet belicht hoeveel suiker of zout eraan toegevoegd is. Ter vergelijking, in de onderstaande afbeelding zie je twee soorten kwark. Rechts staan voedingsclaims op de verpakking, terwijl het linker product een vergelijkbare samenstelling heeft en niet extra aantrekking wordt gemaakt met claims en afbeeldingen (Voedingscentrum, 2022).

Aantrekkelijke verpakkingen
Voedingsclaims kunnen ook leiden tot misleidende verpakkingen. Zelfs de kleur van een verpakking kan invloed hebben om een product wel of niet te kopen. De kleur rood wordt vaak geassocieerd met ‘calorierijk’, terwijl de kleuren groen en lichtblauw een gezonde en ‘caloriearme’ uitstraling heeft.

Wij nemen de onderstaande verpakking als voorbeeld. Een vruchtensapje met op de voorkant verse aardbeien staan afgebeeld en quotes als ‘Met echte vruchtensap’ en ‘zonder kunstmatige zoetstoffen’, staat op de achterkant dat het sapje voor een groot deel geconcentreerd vruchtensap is met veel suikers en er maar 5% geconcentreerd aardbei in zit. De voorkant kan er gezond uitzien, maar blijkt in werkelijkheid helemaal niet zo gezond te zijn (Rolvink, 2018).

Laat je dus niet misleiden!
Het is voor jou als koper dus belangrijk dat je verschillende marketingtrucs herkent en daar niet te gemakkelijk intrapt. Wil je graag een goede keuze maken? Neem dan vooral een kijkje in de voedingswaardetabel en ingrediëntenlijst en vergelijk dit met andere producten uit het schap. De ‘Kies ik bewust’-app van het Voedingscentrum kan helpen bij het kiezen en bepaal je zelf waar je op wilt letten.

Wil je alle video’s en artikelen van de voedingscampagne nog eens terugzien en lezen? Kijk dan op de speciale pagina.

---

Bronnen:
Rolvink, R. (2018). 6 misleidende marketingtrucs in de supermarkt. Consumentenbond. [Online] 31 december 2021. [Citaat van: 10 juni 2022.] https://www.consumentenbond.nl/gezond-eten/misleidende-marketingtrucs-in-de-supermarkt

Teisseire Fruit Shoot Framboos & Aardbei 8 x 200ml. (z.d.). Jumbo Supermarkten. [Citaat van: 15 juni 2022.] https://www.jumbo.com/producten/teisseire-fruit-shoot-framboos-aardbei-8-x-200ml-225822PAK

Voedingscentrum (2022). Claims. Voedingscentrum. [Online] 2022. [Citaat van: 15 juni 2022.] https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/claims.aspx

Voedingscentrum (2022). Etiketten lezen. Voedingscentrum. [Online] 2022. [Citaat van: 15 juni 2022.] https://www.voedingscentrum.nl/nl/thema/kopen-koken-bewaren/eten-kopen/etiketten-lezen.aspx