Column: De psyche, de psyche

Wist u dat een voetballer die (na een zware wedstrijd en dito verlenging) een penalty moet nemen, nadat zijn voorganger heeft gemist, veel meer kans heeft om ook te missen dan een voetballer die mag nadat zijn voorganger heeft gescoord. En dan gaat het om zijn teamgenoot, voor alle duidelijkheid.

Bovenstaande informatie deelde Geir Jordet, Mr. Penalty Man, op een het congres ‘Kijk nou eens! Een talent’. Een congres dat werd georganiseerd door het Team Talent van HAN Sport en Bewegen. Het is een fascinerende gedachte, die mij als liefhebber tijdens de sportzomer bezig heeft gehouden. Neem wielrenner Steven Kruiswijk, tot aan de Giro bleef hij ‘onder de radar’. Op de Grote Markt in Nijmegen werd Tom Dumoulin toegejuicht, wilde iedereen op de foto met Cancellara en met de latere winnaar Nibali.

Steven Kruiswijk ging schuil in de Lotto-Jumbo ploeg en trad pas uit de schaduw toen de Giro Nederland al weer lang had verlaten. En ja, dan gebeurt het dus. Uit de schaduw betekent in de zon, in de aandacht, verwachtingen die gespannen zijn, en nog meer gespannen en als in een oud elastiekje komen er scheurtjes. Kruiswijks elastiekje knapte in de laatste week en dat was voor de sportman Kruiswijk, voor Lotto-Jumbo, voor het wielrennen in Nederland, enfin, eigenlijk voor alle Nederlandse sportliefhebbers erg jammer.

De lijst met geknapte elastiekjes is wat mij betreft net zo interessant als de elastiekjes die het gehouden hebben. En ik heb er, voor alle duidelijkheid, geen enkel oordeel over. Dingen gaan hoe ze gaan. Om niet alleen aandacht te schenken aan de zogenaamde negatieve zaken (die vervelende journalisten ook altijd), wat te denken van de oefening van Sanne Wevers. Voor haar oefening heeft een mens zenuwen nodig ter dikte van de ankerketting van een monsterachtig containerschip. Wat een beheersing, tegen het ongelooflijke aan. Ik hoop het haar ooit te vragen: was hier sprake van wat sporters met glanzende ogen ‘de flow’ noemen.

Ik weet, er zijn studies verricht naar ‘de flow’, naar de topvorm en daar nog een stukje boven. Maar wat ik ervan weet is het niet maakbaar. En dat is maar goed ook, een maakbare kampioen helpt de sport om zeep. Wat me bevreemd is dat in de topsport de psyche nog altijd wordt onderschat. Neem het Nederlands elftal. Het elftal werd in de EK-kwalificatie ontmanteld, de coach verloor zijn baan en een deel van zijn status, de bestuurders raakten uiteindelijk toch in paniek en het resultaat was wat er op 6 september tegen Zweden in het veld te zien was. Ja, de 1-1 werd gevierd als een kleine overwinning (we hadden tenminste niet verloren) en ja, het spel was niet zo verschrikkelijk slecht als we gewend waren geraakt.

Maar sorry, op het veld liep een kudde aangeschoten wild. Het is te danken aan de branie van Wesley Sneijder (hoed af!) en de opstanding van een supervoetballer, Vincent Janssen, dat we niet wéér afgingen als een gieter. Op de bank zat Danny Blind na te doen hoe wild erbij zit als het aangeschoten is. Dat Oranje zich een beetje losmaakte van de doemsfeer was te danken aan een paar voetballers en op geen enkele manier aan de begeleiding. Ik vermoed dat ze niet verder zijn gekomen dan: ‘Kom op!’

Waarschijnlijk was het team waarmee Van Gaal in 2014 de wereld veroverde niet veel beter dan het Oranje dat kansloos was in de kwalificatie voor de EK. Zoek de verschillen, zou ik zeggen. Sportpsychologen aller provinciën, onderzoek, daag uit, help, ook als er niet om hulp wordt gevraagd. Met een bevolking van 17 miljoen hebben we geen al te grote vijver om talent uit op te vissen. Met de wetenschap dat er tussen oren nog een prijs te winnen valt, zeg ik: aan de slag ermee. De psyche, de psyche, de psyche.

Marcel Rözer


Over Marcel Rözer
Columnist, schrijver, journalist, presentator, programmamaker en niet te vergeten, Gelderlander. Het gaat allemaal op voor Marcel Rözer. Met zijn bedrijf ‘Puntjes op de O’ is hij multi-inzetbaar. Voor Topsport Gelderland schrijf Marcel maandelijks een column waarin hij zijn licht werpt op de actualiteiten in de sportwereld. Ook interviewt hij voor deze website geregeld talentvolle sporters.